ზღაპარი კაცისა, რომელსაც სიკვდილი არ უნდოდა

იყო და არა იყო რა, იყო ერთი ცოლ-ქმარი. ეყოლათ ვაჟი. იზრდება ეს ბიჭი და თავის წამოზრდაში რამდენიმეჯერ სხვათა სიკვდილი ნახა. დაფიქრდა ვაჟი.
_ ბიჭო, მეც რომ ესე მოვკვდე, რაღა არის ჩემი სიცოცხლეო. _ ადგა და თავის სამშობლოზე ხელი აიღო _ უნდა წავიდე აქედანო.
_ სად მიდიხარ, ჩვენო იმედო? _ დედ-მამა ეხვეწება.
_ ისეთი ქვეყანა უნდა ვნახო, სადაც არ მოვკვდები, უნდა ვიყვე და ვიყვე ცოცხალი.
წავიდა. ბევრი იარა, ცოტა იარა, გავიდა ერთ ტრიალ მინდორზე. შეხვდა ირემი _ რქები ცას უწვდენია.
_ სად მიხვალ, ვაჟო? _ ირემი ეკითხება.
_ მივდივარ ისეთ ადგილას, რომ არ მოვკვდე და ვიყვე ესე ჯეელი სულ მუდამაო.
ამ ირემმა უთხრა: – დარჩი ჩემთან. აი, დახედე ამ ტყესა, ამ მინდორსა, რასაც შენი თვალით გასწვდები სულ უნდა გავავსო ჩემი გამონაცვალი რქითა და მანამდე შენც იქნები და მეც ვიქნებიო.
_ ბოლოს ხომ მაინც უნდა მოვკვდე?
_ ბოლოს სიკვდილი ყველას უწერიაო, – უთხრა ირემმა.
_ ე, არა, მე სიკვდილი კი არა, სიცოცხლე მინდა, – შემოსწყრა ეს ბიჭი.
იარა კიდევ, იარა, ცოტა იარა, ბევრი იარა, შემოხვდა ერთი ყვავი.
_ სად მიხვალ, ვაჟო? – ყვავი შეეკითხა.
_ ისეთ ადგილს ვეძებ, რომ არ მოვკვდე და ვიყვე ესე ჯეელი ჩემი დღენიო.
_ ხომ ხედავ ამ ტყესა, ამ მიწასა, მანამდე ამას სულ ჩემი ბუმბულით არ გავავსებ, მანამდე შენც იქნები და მეცა. დარჩი ჩემთანაო, – ყვავმა უთხრა.
_ არა, შენ ბოლოს სიკვდილი გიწერია მაინც, მე კი სიცოცხლე მინდაო, – უთხრა ბიჭმა.
იარა, ბევრი იარა, ცოტა იარა, ჩვენი ენა მალე იტყვის, შეხვდა ერთი მდინარე წყალი. ვერც ხიდი ნახა, ვერაფერი; რომ გავიდეს დაიხრჩობა. ამ დროს ერთი დიდი ჭანდარი შეეხმაურა.
_ სად მიხვალ, ვაჟო?
_ სად მივალ და ისეთ ადგილს ვეძებ, რომ სიკვდილი არ იყოს, ვიცხოვრო მუდამ და სულ ესე ჯეელი ვიყვეო.
ჭანდარმა უთხრა: – დარჩი ჩემთან, მანამდე ჩემი ფუტურო იქნება, შენც იქნები, მერე მოვკვდებით ერთადო.
_ არა, მე სიცოცხლე მინდა.
მაშ კარგი, რახან არა დგებიო, – დაწვა ეს ჭანდარი და ხიდად დაედო ამ ბიჭსა მდინარე წყალზე.
ღამეა. მიდის ეს ბიჭი. შეხვდნენ მეურმეები: – ბიჭო, სად მიხვალ?
_ ისეთ ადგილს ვეძებ, სიკვდილი არ იყვეს, სიცოცხლე მეფობდესო.
_ წამოგვყევ ჩვენაო!
იარეს, იარეს მთელი ღამე.
_ აი აქაო, ერთი კოშკია, ერთი ციხე, იქ არის ერთი ქალი. იმ ციხესთან მიდი, ქალსა ჰკითხე, რას გეტყვის ისა შენაო, – მეურმეებმა უთხრეს.
გათენდა დილა. იმ ციხის ძირთან ზის ეს ბიჭი. გადმოვიდა ციხიდან მზეთუნახავი ქალი. უთხრა ამ ბიჭსა:
_ რასა ზიხარ მანდა?
_ მინდა ისეთ ადგილს მივიდე, რომ არც მოვკვდე და ვიყვე სულ ესე ჯეელიო.
_ კარგიო, – უთხრა ქალმა, – თუ იქნები სულ ჩემთან, რაფერისაც ხარ, რამდენი წელიც გავა, მაინც ეგრე იქნები – სულ უბერებელიო.
დარჩა ეს ბიჭი ციხეში ამ ქალთან. რამდენმა წელიწადმა გაიარა, რამდენმა საუკუნემ გაიარა, არიან ერთად.
ერთხელაც ამ ბიჭს თავისი დედულ-მამული გაახსენდა. ამ ქალს შეეკითხა:
_ ძალიან მომესურვა დედ- მამის სიყვარული, უნდა წავიდეო.
_ ნუ წახვალ, თორემ ვერ მოხვალ უკანაო.
_ მოვალ, გზაზე სიარული რას გამიჭირდებაო!
_ არა, ვეღარ მოხვალ, ვეღარ მომაგნებო, მაგრამ რახან დედულ-მამულის ჯიგარმა მოგიარა, შენ მაინც აქ ვეღარ გაჩერდებიო.
სამი ვაშლი მისცა ქალმა. წამოვიდა. მას შემდეგ რაც ის წამოსულა, რამდენ წელიწადს ჩაუვლია ვინ მოსთვლის. რომ მოვიდა ბიჭი იმ ადგილას, სადაც ჭანდარი შეხვდა, ამ დროს ულვაშები ამოუვიდა. გადმოიხედა ამ ჭანდრის ხის ადგილს – აღარც ხეა, აღარც ფუტურო მისი.
მოდის. მოვიდა იმ ადგილას, სადაც ყვავი ნახა. ამ დროს ცოტა ჭაღარა გამოერევა. ამ ყვავს სულ გაუვსია მთელი ტყე და მინდორი ბუმბულითა და მომკვდარა – აღარაფერია მისი, ნატამალიც არ არის.
გამოსცდა ბიჭი იმ ადგილს, მოდის, მივიდა იქ, სადაც ირემი შემოხვდა. აქ სულ გაუთეთრდა თმა, სიბერეში წავიდა ყმაწვილი. ირემს აუვსია იქაურობა რქებით და თვითონ მომკვდარა, აღარ არის. ეს ბიჭი ფიქრობს: მე რომ აქ ვყოფილიყავი, ხომ მოვკვდებოდიო.
წამოვიდა, იარა, იარა, მოაღწია თავის სოფელს, სადაც მისი დედ-მამა მდგარა. იმდენი ჟამი გასულა და ხანი, რომ მის დედულ-მამულზე ხელმწიფე დამდგარა. ეს ბიჭი დადა სასახლის კარებზე. გამოიხედა ხელმწიფის მოსამსახურემ. შევიდა, ხელმწიფეს უთხრა:
_ ისეთი კაი ლამაზი კაცი ზის, ისეთი პატიოსანიო…
გამოიხედა ხელმწიფემ და, ამ დროს ვაჟს მოაგონდა თავისი ვაშლები და ერთ ვაშლსა სჭამს, ხელმწიფემ სთქვა:
_ კაცი კი არა, მოხუცი ყოფლა წვერიანიო.
სანამ ხელმწიფის ცოლმა გამოიხედა, ეს ბიჭი მეორე ვაშლს ათავებს.
გამოიხედა ხელმწიფის შვილმა და ეს ბიჭი მესამე ვაშლსა სჭამს და კვდება კიდეცა.
დაასაფლავეს ამ სოფლის ადგილზე.
ის ქალი ელოდება დღესაც, მაგრამ აღარ მისულა მასთან არც ეს კაცი, არც სხვა ადამიანი ვინმე.
ჭირი იქა, ლხინი აქა.